خواص رازک برای پوست در طب سنتی

رازک گیاهی علفی و دوپایه است، که بیشتر در ساخت ماءالشعیر کاربرد دارد. رازک تلخ مزه و می توان در مصارف غذایی هم استفاده کرد. در طب سنتی از این گیاه به دلیل خواص دارویی بی نظیرش در درمان اختلالات عصبی و مشکلات پوستی استفاده شده است و همچنین قرص این گیاه فعالیت ضد ایدز دارد. در ادامه با ما همراه باشید.

رازک

رازک با نام عمومی Hops که به عربی حشیشه الدینار نامیده می شود، گیاهی است علفی، چند ساله و بالا رونده.

این گیاه ۲ پایه بوده و اعضای آن پوشیده از تارهای خشن است.

برگ های گیاه، متقابل، دندانه دار و مرکب از ۳ تا ۵ لوب نامساوی است. گل های نر به صورت مجتمع و گل آذین خوشه هستند.

گل های ماده، به صورت مخروط مانند سفید مایل به حنایی می باشند.

قسمت مورد استفاده گیاه، مخروط های ماده(گل های ماده) آن است که دارای بوی معطر و مطبوع با طعم تلخ است.

این گیاه بیشتر در نواحی شمال ایران از جمله گرگان، چالوس، تنکابن، رشت، لاهیجان و آستارا می روید.

تاریخچه

کاربرد عمده ی <رازک> در تولید ماءالشعیر به دلیل طعم تلخ آن است. عصاره ی رازک به عنوان طعم دهنده در غذا و صنعت نوشابهسازی مصرف می شود.

در قدیم، از خاصیت مُدر بودن آن استفاده می شد. دیگر مصارف سنتی آن، درمان انقباضات روده ای، بیماری سل، سرطان و التهاب مثانه بود.

حمام کردن در وان زوائد حاصل از تخمیر رازک، تأثیر جوان کننده دارد و برای رفع مشکلات قاعدگی موثر است.

برخی اوقات، در افرادی که <رازک> می چیدند، اثرات آرام بخش مشاهده می شد و به همین جهت از گل های رازک، به عنوان مُسکن استفاده می کردند. گاهی نیز به منظور رفع مشکلات عصبی، گل های رازک را در بالش می گذاشتند. عصاره برخی از انواع رازک به دلیل خاصیت نرم کنندگی، در فرآورده های پوستی به کار می رود.

کاربرد رازک

<رازک> به عنوان یک فاکتور نگه‌دارنده و طعم‌دهنده در صنایع غذایی بالأخص برای تهیه ماءالشعیر استفاده می‌شود و مسئول طعم تلخ در ماءالشعیر است.

<رازک> در کرم‌ها و لوسیون‌های مخصوص پوست نیز کاربرد دارد.

در تهیه شکلات، کیک و ژلاتین هم از <رازک> استفاده می‌شود.

داروهای گیاهی حاوی <رازک> روز به روز در حال گسترش می‌باشند.

اثرات آرام‌بخش و خواب‌آور رازک

برگ‌های رازک مواد شیمیایی به نام اتانولیک اسید و دی‌اکسیدکربن آزاد می‌کنند که فعالیت‌های بدن و دمای بدن را کاهش می‌دهند و کتامین را در بدن افزایش می‌دهند که تمام این عوامل باعث خواب‌آلودگی می‌شود و اثرات آرام‌بخش دارد. در نتیجه <رازک> گیاهی بی‌نظیر برای تسکین اضطراب است و باعث ایجاد آرامش و خواب می‌شود.

کاهش علائم یائسگی با مصرف رازک

سابق بر این برای برطرف کردن علائم یائسگی از هورمون‌درمانی استفاده می‌شد و قرص‌های حاوی استروژن و پروژسترون تجویز می‌گردید؛ اما با مشخص شدن اثر این داروها بر افزایش ریسک ابتلا به سرطان‌های سینه و تخمدان مصرف این داروها ممنوع گردید. اخیراً به جای هورمون درمانی به خانم‌ها در سنین یائسگی توصیه می‌شود تا از گیاهان دارویی حاوی هورمون‌های زنانه استفاده نمایند.

رازک دارای مواد شیمیایی شبه‌استروژنی می‌باشد که برای شرایطی که با تغییرات هورمونی در ارتباط است، مفید می‌باشد. یکی از این شرایط یائسگی می‌باشد؛ زیرا در سنین یائسگی سطح هورمون‌های زنانه کاهش می‌یابد و نیاز است تا این هورمون‌ها از منابع دیگری تامین شوند. یکی از بهترین منابع هورمون‌های زنانه رازک می‌باشد. نتایج تحقیقات نشان می‌دهد مصرف روزانه عصاره <رازک> به دلیل دارا بودن استروژن‌های گیاهی بر کاهش علائم ناشی از یائسگی مانند گرگرفتگی موثر است.

رازک علیه سرطان

فعالیت ضد سرطانی پلی‌فنل‌های موجود در عصاره رازک در تحقیقات متعدد به اثبات رسیده است. <رازک> سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها می‌باشد و از جمله گیاهانی است که از ظرفیت آنتی‌اکسیدانی بسیار بالایی برخوردار است و با تمام سرطان‌ها مبارزه می‌کند. البته گیاهانی که دارای فیتواستروژن‌ها مانند رازک، کوهوش سیاه و … هستند؛ رشد سلول‌های سرطانی در سینه را مهار می‌کنند.

رازک، گیاهی ضدعفونی‌کننده

پزشکان چینی از سالیان دور رازک را به علت اثرات ضدعفونی‌کننده‌اش مصرف می‌کردند. ماده شیمیایی زانتوهومول xanthohumol که در رازک وجود دارد، به عنوان یک عامل ضدعفونی‌کننده عمل می‌کند و میکروارگانیسم‌هایی چون باکتری‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها و … را از بین می‌برد.

فعالیت ضد ایدز رازک

تحقیقات نشان می‌دهد زانتوهومول که ماده شیمیایی موثر گیاه رازک می‌باشد، فعالیت ضد ایدز دارد و برای تهیه داروهای ضد ایدز می‌توان از عصاره این گیاه استفاده نمود.

مناسب برای پوست شما

کلاژن مسئول قابلیت ارتجاعی و سفتی پوست است که جوانی و شادابی را برای پوست به همراه دارد. کلاژناز آنزیمی است که کلاژن موجود در پوست را تجزیه می‌کند. در نتیجه‌ی فعالیت این آنزیم پیری زودرس و چین و چروک در پوست ایجاد می‌شود. مواد شیمیایی موجود در گیاه رازک فعالیت ضد آنزیم کلاژناز دارند و باعث جوانی و شادابی پوست می‌شوند. همچنین فعالیت آنتی‌اکسیدانی و ضد باکتریایی مواد شیمیایی موجود در این گیاه، پوست را علیه آکنه و سایر آسیب‌های پوستی محافظت می‌کند.

منابع بیشتر