خواص تربچه در طب سنتی

یکی از سبزیجاتی که از دیرباز در تهیه‌ی آش ها و سوپ ها بسیار استفاده می شده ترب است، اما باید بدانید این سبزی که انواع مختلفی دارد، در طب قدیم برای درمان بیماری ها نیز کاربرد داشته است. در این نوشتار به بررسی خواص این گیاه پرفایده میپردازیم. 

ترب

گیاه شناسی

ترب گیاهی یک ساله با برگ های پهن، ناصاف، کرکدار و بریدگی های نامنظم است که ارتفاع ساقه‌ی آن به یک متر می رسد. تـرب معمولا سفید و به شکل های مختلف با قطرهای متفاوت است. همچنین رنگ پوست آن ممکن است قرمز، بنفش، سبز یا مایل به سیاه باشد.

گل های آن به رنگ سفید، زرد یا آبی روشن و بنفش است که در انتهای شاخه ظاهر می شود. برگ های سبز و تربچه های رنگی آن جزو سبزی خوردن هستند. این گیاه خام خورده می شود و طعم تند آن مربوط به ماده‌ای به نام «سنوول» است و رنگ قرمز یا بنفش آن در اثر وجود ماده‌ای به نام «مالوین کلراید» به وجود می آید.

علاوه بر ترب سفید، تـرب سیاه نیز وجود دارد که فصل برداشت آن پاییز است. تـرب کوهی نیز از انواع تـرب سفید بوده و در ایران به تـرب سمنانی معروف است. در برخی منابع طب سنتی آمده است، خواص ترب سیاه از تربچه های رنگی بیشتر است و می توان از آن در پختن سوپ ها استفاده کرد.

ترکیبات شیمیایی: ترب دارای آب، فسفر، قند، پروتئین، آهن، کلسیم و ویتامین های B۲، PP، B۱، A و C است.

طبیعت: مزاج تـرب گرم و خشک است.

تاریخچه

هزاران سال پیش، تـرب برای اولین بار در چین و سپس در مصر و یونان کشت شد. در یونان به دلیل اهمیت بسیاری که به این سبزی داده می شد، تزئیناتی از جنس طلا به شکل این سبزی ساخته شده بود. در قرن ۱۶ میلادی تـرب در انگلستان شناخته شده و مورد استفاده قرار گرفت و سپس در قرن ۱۷ میلادی در ماساچوست کشت شد.

خواص درمانی تخم ترب

– جوشانده‌ی تخم ترب در درمان بیماری های کبدی بسیار موثر است. خوردن دو تا سه گرم تخم تـرب در روز باعث دفع فضولات کبد می شود.

– پنج گرم تخم تـرب را به شکل شربت، هر روز بعد از غذا میل کنید، زیرا باعث هضم غذا می شود و درد مفاصل و سیاتیک را درمان خواهد کرد.

– تخم تـرب را اگر در محل نیش مار یا عقرب گزیدگی قرار دهید، آن را بیرون می کشد.

– تخم تـرب ادرار آور و قاعده آور است.

– در صورت مصمومیت غذایی، مقداری تخم ترب را همراه با سکنجبین به بیمار بدهید، زیرا باعث استفراغ می شود و معده را سبک می کند.

– جوشانده‌ی تخم ترب درد و ورم کلیه را درمان می کند.

خواص درمانی ترب سفید

امام صادق (ع) می فرمایند: «ترب بخورید که سه فایده دارد؛ برگش دفع کننده‌ی بادهای بدن است. مغزش خروج ادرار را آسان و غذا را هضم می کند.»

– ترب اشتها آور بوده، دستگاه گوارش را تقویت و به هضم غذا کمک می کند.

– کسی که گاز معده اش زیاد باشد باید همراه غذا تـرب بخورد. خوردن ترب باعث خارج شدن گاز و خوابیدن نفخ شکم می شود.

– خوردن انواع تـرب برای دفع سنگ کلیه و مثانه سودمند است.

– تـرب کلیه را فعال کرده و بر حجم ادرار می افزاید.

– آب ساقه های تـرب دفع کننده‌ی سنگ مثانه و سنگ های صفراوی است.

– جوشانده‌ی تـرب، درمان کننده‌ی برونشیت، تنگی نفس و سرفه های خلط آور است.

– مخلوط آب تـرب سفید و عسل برای درمان سرفه یا سیاه سرفه بسیار مفید است.

– ترب پوست را تقویت کرده و موجب روییدن موهای سر می شود.

– این گیاه برای درمان نقرس و روماتیسم مفید است.

– آب برگ ترب چشم را تقویت می کند.

– دم کرده‌ی ریشه‌ی تـرب تقویت کننده‌ی بدن است.

– اگر دست یا پای شما سرمازده است، ترب را در آب بجوشانید و بگذارید تا کمی سرد شود، به طوری که دست را نسوزاند. سپس عضو سرمازده را چند بار در روز در این جوشانده قرار دهید.

– برای مداوای زخم های بدن از ترب و عسل ضماد تهیه کنید و روی زخم بمالید.

خواص ترب سیاه

– در طب گیاهی و سنتی ترب سیاه شهرت زیادی برای حفظ سلامت روده ها دارد. تـرب باعث افزایش ترشح و دفع صفرا می شود، همچنین کبد را سم زدایی می کند. تـرب سیاه ملین است، اما توجه داشته باشید در صورت انسداد مجاری صفراوی نباید از آن استفاده کرد.

– شربت ترب سیاه باعث می شود که مخاط برونشیت روان شده و دفع شود، به همین دلیل برای درمان سرفه و مشکلات تنفسی فوق العاده است.

– گوشت آبدار و کمی تند تـرب سیاه حاوی ترکیبات بسیار قوی است که کبد را تقویت و تمیز کرده و عملکرد صفرا را کنترل می کند. برای همین برای روزهای جشن و سرور که رژیم را فراموش می کنید خوب است، زیرا کبد را از چربی ها پاک سازی می کند.

– ترب سیاه سرشار از ویتامین C است، برای همین هم با خستگی مقابله می کند. می توانید به کودکان بالای سه سال شربت تـرب سیاه بدهید تا خستگی گذرای آنها از بین برود.

شربت ترب سیاه

تـرب سیاه را به شکل حلقه های نازکی ببرید و لایه لایه روی هم بچینید. در بین هر طبقه، کمی عسل بریزید و آب اضافه کنید. اجازه دهید روی حرارت ملایم اجاق بجوشد. شربتی که از آن به دست می آید تقریبا هفت خاصیت شناخته شده دارد:

۱) ضد بیماری اسکوریت است.

۲) سرشار از ید است.

۳) به دلیل داشتن گوگرد، منیزیم و ید، اشتها آور خوبی است.

۴) پاک کننده‌ی مجاری تنفسی است.

۵) کلیه ها را می شوید و کبد را تصفیه می کند.

۶) ضد ورم مفاصل و دردهای سیاتیک است.

۷) خستگی را برطرف می کند.

توجه: شربت به دست آمده را بیش از ۴۸ ساعت نگهداری نکنید.

مضرات: زیاده روی کردن در خوردن ترب موجب دل پیچه می شود و برای دندان مضر است

.

.

منابع بیشتر

1. خواص و فواید تربچه در طب سنتی

   attarbashei.rozblog.com/post/21/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B5-%D9%88-%D9%81%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DA%86%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B7%D8%A8-%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C.html

   19 ژانويه 2017 ... ترب از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است و از زمان ‌های بسیار قدیم برای ... بیماری ‌های کلیوی و تصفیه  کلیه، توسط پزشکان سنتی ایران شناخته شد.

2. خواص شاهی در طب سنتی - طب سنتی و گیاهان دارویی - رز بلاگ

   attarbashei.rozblog.com/post/220/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B5-%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B7%D8%A8-%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C.html

   ... شاهی در طب سنتی. attarbashei.rozblog.com/. ..... Feb 16, 2017 - سبزی خوردن شامل ریحان ، تره ، جعفری ، پیازچه ، ترب ، شاهی ، گشنیز و ... می شود. به عنوان مثل ...

3. خواص طباشیر خیزران در طب سنتی - طب سنتی و گیاهان دارویی - رزبلاگ

   attarbashei.rozblog.com/post/269/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B5-%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%B1-%D8%AE%DB%8C%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B7%D8%A8-%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C.html

   attarbashei.rozblog.com/tag/خواص-پودر-تباشیر-در-طب-سنتی. Translate ..... کیست کلیه: ۱۰ گرم تباشیر را در یک حامل ( مثلا آب ترب) حل نموده و روزانه مصرف شود.

4. فواید و خواص اسپند در طب سنتی

   attarbashei.rozblog.com/post/157/%D9%81%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D9%88-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B5-%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D9%86%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D8%B7%D8%A8-%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C.html

   1 مارس 2017 ... جوشانده اسپند در تسکين دردهاي عصبي گوش توام با آب ترب و روغن زيتون بسيار موثر است. البته به علت سمي  بودن از مقدار بسيار کم در اين جوشانده ...

5.  

.