تقویت لثه و دندان ها با طب سنتی

یکی از اصول سلامت که همواره بسیاری از ما آن را نادیده میگیریم، سلامت و  تقویت لثه و دندان هاست. مسواک زدن به طور مرتب و استفاده از نخ دندان و… همه روش هایی هستند که به شما در سالم نگه داشتن دندان ها و لثه کمک میکنند، اما تنها مسواک زدن کافی نیست، مراقبت از اجزای دهان اصول مربوط به خود را دارد که باید در مراحل مختلف رعایت شوند تا سلامت این اجزای حیاتی بدن تامین شوند. در ادامه شما را با نکاتی کلیدی  برای تقویت لثه و دندان ها و همینطور گیاهان دارویی که در این امر به شما کمک میکنند، آشنا خواهیم کرد.

تقویت لثه و دندان

راه های بیشماری برای تقویت لثه و دندان ها در برابر پوسیدگی و التهاب وجود دارد:

۱- برای برطرف کردن ناراحتی های دهان، دم کرده زرشک را غرغره کنید. جویدن برگ زرشک، باعث محکم شدن لثه و دندان می شود.

۲- اگر پوست تازه گردو را به دندان و لثه بمالید، لثه و دندان را تقویت می‌کند.

۳- توت فرنگی به دلیل داشتن ویتامین C ، در درمان بیماری لثه مؤثر است.

۴- جویدن کندر مانند آدامس لثه را محکم می کند و بوی دهان را می زداید .

۵- خوردن گشنیز برای دهان و دندان بسیار مفید است. هم لثه را سالم می سازد و هم جلوی خرابی دندان ها را می گیرد و درد دندان را بر طرف می کند. برای بر طرف کرن درد دندان ۱۰ گرم تخم گشنیز را در چهار لیتر آب بریزید و بگذارید بجوشد تا حجم آن به یک لیتر برسد. آن را کمی سرد کنید و در دهان مزه مزه کنید تا درد دندان برطرف شود.

۶- غوره از نظر طب قدیم ایران سرد و قابض است و در درمان ورم مخاط دهان و نرمی لثه ها موثر است.

۷- آب پیاز برای دندان‌ درد مفید است. برای تسکین درد باید آب پیاز را روی دندان ریخت و کمی نگه داشت، این عمل را می‌توان با پنبه انجام داد. پیاز لثه‌ها را تقویت می ‌کند.

۸- برای رفع لق بودن دندان ها و تسکین درد آن، سرکه را روزی چند بار در دهان غرغره کنید. سرکه در رفع جرم دندان و التهاب لثه نیز موثر است. به منظور رفعبوی بد دهان و نیز سفیدی دندان ها، هفته ای یک بار دندان های خود را با مسواک آغشته به سرکه مسواک بزنید.

۹- انجیر خشک جوشیده شده در شیر، برای درمان ورم لثه و ورم مخاط دهان مفید است .

۱۰- زردآلو بوی بد دهان را رفع می کند.

۱۱- جویدن برگ های شاهی تازه، لثه را محکم می کند و آن ها را سالم نگه می دارد.

۱۲- پژوهشگران ژاپنی می‌گویند خوردن مرتب ماست و سایر محصولات غذایی حاوی اسید لاکتیک ممکن است برای بهداشت دهان شما مفید باشد.

۱۳- مصرف مقادیر اندکی از اسیدهای چرب امگا ـ ۳ که به طور معمول در غذاهایی مثل ماهی یافت می‌شوند، برای کمک به برطرف کردن بیماری‌های لثه مفید است. مصرف اسیدهای چرب امگا ۳ احتمال ابتلا به بیماری‌های لثه را ۲۳ تا ۳۰ درصد کاهش می‌دهد.

۱۴- مصرف پرتقال موجب استحکام لثه‌ها می‌شود.

نکات قابل توجه درباره لثه و دندان ها

*استفاده از خمیر‌دندان‌های حاوی فلوراید، پوششی روی دندان‌ها ایجاد کرده و از آنها در مقابل تاثیرات مخرب اسید و شکر، محافظت می‌کند.

*در هنگام مسواک زدن باید از فشار بیش از حد بر دندان‌ها خودداری کرد.

*بعد از مصرف غذاهای اسیدی مثل آب پرتقال، نباید فورا مسواک زد، زیرا به علت تاثیر اسید بر دندان ها ، احتمال سایش و پوسیدگی دندان وجود دارد.

*سیگار می تواند بیماری لثه را بدتر کند. سیگار سبب کاهش اکسیژن در جریان خون شده و لثه بیمار نمی تواند التیام پیدا کند.

*سیگار سبب تشکیل پلاک میکروبی بیشتر و پیشرفت سریع تر بیماری لثه نسبت به افراد غیر سیگاری می شود. بیماری لثه هنوز شایع ترین علت از دست رفتن دندان ها در افراد مسن می باشد .

چطور از خونریزی لثه پیشگیری کنیم

خونریزی از لثه‌ها هنگامی رخ می‌دهد که به درستی دندان‌ها مسواک زده نمی‌شوند یا نخ دندان کشیده نمی‌شود.

برای پیشگیری از این عارضه و سالم نگه داشتن لثه‌ها این نکات را رعایت کنید:

– سیگار نکشید و از اشکال دیگر توتون هم استفاده نکنید، مثل پیپ یا قلیان.

– از مکمل‌های ویتامینی طبق تجویز پزشک استفاده کنید.

– دقت کنید که دندان‌های مصنوعی‌ به درستی در دهان‌تان قرار بگیرند و اندازه شان مناسب باشد و اگر آنها عامل خونریزی و درد هستند، با دندانپزشک‌ در این مورد مشورت کنید.

– اگر لثه‌های‌تان خونریزی می‌کند، یک پد گاز استریل را با آب یخ مرطوب کنید و روی ناحیه مبتلا بگذارید.

تقویت لثه و دندان ها با گیاهان دارویی:

استویا

از این گیاه به عنوان یک شیرین کننده ی طبیعی بدون کالری استفاده می شود که ۳۰۰ برابر شیرین تر از ساکاروز (شکر) است. تحقیقات آزمایشگاهی نشان می دهند که عصاره ی استویا دارای خواص آنتی باکتریال است و از رشد باکتری های دهانی عامل جرم دندان و در نتیجه، از پوسیدگی دندان جلوگیری می کند.

نحوه ی استفاده از آن چند برگ تازه ی آن را به جای شکر به چای یا نوشیدنی های دیگر خود اضافه کنید. می توان برگ های خشک شده ی آن را پودر کرد و از آن در دسرها، سس ها و سوپ ها استفاده کرد. استویا یکی از مواردی می باشد که موجب تقویت لثه و دندان ها می شود، استویا دارای خواص آنتی باکتریال است و از رشد باکتری های دهانی جلوگیری می کند و برای تقویت لثه و دندان ها بسیار مفید می باشد.

سبزه ی گندم

مطالعات دانشمندان ژاپنی نشان می دهد که آب سبزه ی گندم به خارج شدن میکروب ها از لثه و در نتیجه، بهبود سلامت کلی لثه کمک می کند. سبزه ی گندم به درمان خونریزی لثه هم کمک می کند. نحوه ی استفاده از آن هر زمان که خواستید دهان خود را بشویید، آب سبزه ی تازه را با آب ترکیب کنید. یه راه دیگر این است که سبزه ی تازه ی گندم را با آب ترکیب کنید و هر روز صبح، دهان خود را با آن بشویید. 

یکی دیگر از راه های تقویت لثه و دندان ها آب سبزه ی گندم به خارج شدن میکروب ها از لثه کمک می کند.

میخک

از دیرباز از میخک برای درمان درد دندان استفاده می شود. از میخک برای خوشبو کردن دهان و نفس هم استفاده می شود. خواص ضدالتهابی و ضدباکتریایی میخک به درمان عفونت ناشی از پوسیدگی و خاصیت بی حس کنندگی آن به تسکین دندان درد کمک می کند.

نحوه ی استفاده از آن می توانید آن را به صورت خام بخورید و یا داخل چای خود بریزید. یک میخک را روی دندان موردنظر بگذارید تا درد آن را تسکین دهد. یک راه دیگر این است که مقداری میخک را آسیاب کنید و با استفاده از چند قطره روغن زیتون خمیری درست کنید و آن را به طور مستقیم روی دندان موردنظر بگذارید.

فواید و خواص شیرین بیان در طب سنتی

شیرین بیان از جمله گیاهان دارویی خودرو است و کمتر مورد کشت قرار می‌گیرد. برگ های آن مرکب است و از 4 تا 7 زوج برگ به اضافه یک برگچه انتهایی تشکیل یافته ‌است که به سبب ترشح شیره، چسبنده‌اند. گل های این گیاه به رنگ های ارغوانی، زرد یا بنفش یا آبی مایل به سفید هستند و میوه‌اش شامل 5 تا 6 دانه مایل به قهوه‌ای است. ریشه و ساقه زیرزمینی آن مصرف دارویی دارد.

ترکیبات شیرین بیان

قسمت مورد استفاده شیرین بیان، ساقه‌های زیرزمینی و ریشه‌های گیاه است که دارای ترکیبات مختلفی است. مهم‌ترین ماده ای که موجب شیرینی شیرین بیان می شود، ترکیب موجود در ریشه‌های گیاه به نام اسید گلیسریزیک است که 50 برابر شکر شیرینی دارد. اسید گلیسریزیک با افزایش سن گیاه افزایش می‌یابد.

ترکیبات موجود در ریشه شیرین بیان برای مقابله با پوسیدگی دندان مفید هستند. همچنین خاصیت ضدمیکروبی داند، بنابراین می‌توان از شیره این گیاه به عنوان ماده ضدپوسیدگی در محلول‌های شستشوی دهان و نیز خمیر دندان‌ها استفاده کرد.

خواص شیرین بیان

* مهم ترین خاصیت شیرین بیان که جدیدا کشف شده است، درمان زخم معده و سرطان معده است.

* این گیاه برای تقویت عمومی بدن مفید است و خوردن آن از پیری زودرس جلوگیری می‌کند و برای نرم کردن سینه موثر است.

* زخم‌ها و تاول‌های پوست را با دم کرده شیرین بیان شست‌وشو دهید تا زود خوب شوند.

* گیاه شیرین بیان ملین است و برای درمان سوء هاضمه و از بین بردن نفخ شکم مفید است.

ریشه  و ساقه گیاه شیرین بیان

* برای برطرف کردن زخم و التهاب دهان می توان ریشه شیرین بیان را مکید.

* این گیاه ورم معده را برطرف می‌کند و تنگی نفس را تسکین می‌دهد.

* این گیاه چشم را تقویت کرده و رفع سردرد می کند. برای این منظور 2 گرم ریشه شیرین بیان را پودر کرده و با یک گرم شکر و یک گرم رازیانه مخلوط کنید. سپس آن را در آب خیس کرده و هر روز بخورید.

* اگر شیرین بیان را قبل از غذا مصرف کنید، برای لاغری موثر است.

* برای درمان موخوره، دم کرده شیرین بیان را به سر بمالید و برای رفع بوی بد زیر بغل و پا از برگ های شیرین بیان پماد درست کرده در این قسمت‌ها بگذارید.

* در طب سنتی از این گیاه برای درمان اسپاسم عضلات و تورم، برونشیت، روماتیسم و ورم مفاصل استفاده می‌شود.

* امروزه نیز عصاره شیرین بیان یکی از اجزاء ترکیبی شربت سرفه است.

* شیرین بیان همچنین مدر (ادرارآور) است و می‌توان از آن به عنوان عامل ضدویروس موضعی برای زخم و التهاب زونا، چشم، دهان و دستگاه تناسلی استفاده کرد.

مضرات مصرف زیاد شیرین بیان

- مصرف بی رویه شیرین بیان یا سایر فرآورده‌های آن به سبب تحریک غدد فوق کلیوی و ترشح بیش از اندازه هورمون آلدوسترون مضر است. این حالت سبب عوارضی چون اختلال در فعالیت های متابولیسمی و بالا رفتن فشار خون می‌گردد. در صورت مصرف بیش از 20 گرم در روز، بروز عوارض نامطلوب بعید نیست.

- استفاده زیاد از شیرین بیان برای طحال نیز مضر است.

مصرف بسیار زیاد شیرین بیان ممکن است به بروز حالاتی خطرناک نظیر فشار خون و حتی سکته قلبی منجر شود.

- برخی از افراد با مصرف زیاد شیرین‌بیان دچار درد عضله و عده‌ای دیگر دچار کرختی دست و پا می‌شوند.

- مصرف زیاد این ماده سبب افزایش وزن نیز می‌شود.

چه کسانی باید از مصرف شیرین بیان خودداری کنند؟

در صورت بالا بودن فشار خون یا داشتن ناراحتی کلیه، قلب یا کبد باید از مصرف شیرین بیان پرهیز کرد.

مصرف این گیاه و فرآورده‌های آن برای زنانی که در دوران بارداری یا شیردهی‌اند، ممنوع ‌است.

تهیه دم کرده شیرین بیان

دم کرده شیرین بیان

محمد امیر راشکی، مسؤول بهره‌برداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری سیستان و بلوچستان می گوید:

برای درست کردن دم کرده ی شیرین بیان باید 50 گرم ریشه شیرین بیان بدون پوست را آسیاب کنید و در یک لیتر آب جوش بریزید و بگذارید مدت 10 دقیقه دم بکشد.

برای درست کردن جوشانده شیرین بیان نیز باید 50 گرم ریشه شیرین بیان بدون پوست را آسیاب کرده و در 100 گرم آب بریزید و آنقدر بجوشانید که دوسوم آن باقی بماند.

عصاره شیرین بیان

با جوشاندن ریشه گیاه شیرین بیان و تبخیر بخش عمده آب آن، ماده‌ای سیاه‌ رنگ (مایل به قهوه‌ای) به دست می‌آید که همان عصاره است. این ماده به دو صورت جامد و شیره عرضه می‌گردد. عصاره شیرین بیان در پزشکی، داروسازی، صنایع غذایی و بهداشتی مصارف متعددی دارد.

کاربرد اصلی این ماده، (در کشورهای غربی) شیرین کردن فرآورده‌های غذایی است، چون 50 برابر قند (ساکاروز) شیرینی دارد و علاوه بر این، خواص دارویی هم دارد.

فرآورده های شیرین بیان

در اروپا آب‌نبات هایی با طعم تند از شیرین بیان تهیه می شود که طرفدار زیادی هم دارد. البته باید گفت که طعم اغلب این گونه تنقلات با روغن تخم انیسون (بادیان رومی) تامین می‌شود و مقدار واقعی شیرین‌بیان در آنها بسیار کم است.

از چاشنی شیرین بیان در تهیه نوشیدنی های غیرالکلی استفاده می شود.

مردم ایتالیا دوست دارند که شیرین بیان را به شکل طبیعی استفاده کنند، به این نحو که ریشه این گیاه را پس از شستن، به عنوان خوشبو کننده دهان می جوند.

در آشپزی چینی، شیرین بیان مانند چاشنی های دیگر در پخت غذاها استفاده می‌شود و اغلب برای خوش‌طعم کردن سوپ ها به کار می‌رود.

شیرین بیان در سوریه نیز خواهان زیادی دارد و به صورت نوشیدنی در بازار عرضه می‌شود.