فواید و خواص زرشک در طب سنتی

زرشک درخچه ای می باشد که دارای میوه، و در اغلب مناطق کوهستانی می روید. طبع زرشک سرد می باشد و برای افرادی که کبدی چرب و پرکار دارند بسیار مفید می باشد، همچنین برای بیماران قلبی و صفراوی مصرف آن توصیه می شود. به خاطر داشته باشید مصرف بیش از اندازه زرشک برای افرادی که سرد مزاج هستند ممکن است مشکلاتی بوجود بیاورد، پس در مصرف آن محتاط باشید.

زرشک

مصرف طبی زرشک به دوره مصر باستان می رسد که فراعنه و ملکه ها، این گیاه را با تخم رازیانه به منظور درمان طاعون مصرف می کردند. امروزه، گفته میشود این گیاه درد مفصلی، روماتیسم و تورم ناگهانی پسوریازیسرا تسکین می بخشد. انواع عفونتهایی که زرشک می تواند در درمان آنها مؤثر واقع شود عبارت است از:

عفونت گلو، مجاری ادراری، مجاری معده ای- روده ای، ریه ها، عفونتهای مخمری و اسهال.سبوس ریشه و ساقه این گیاه خاصیت درمانی دارد. ریشه وساقه این گیاه زردرنگ است و اروپاییها و آمریکای شمالی برای رنگ آمیزی لباس از آن استفاده می کردند. اما ترکیبات موجود در سبوس این گیاه زرشک را به عنوان یک گیاه درمانی مطرح کرده است.

سبوس و پوسته این گیاه درمانی مطرح کرده است. سبوس و پوسته این گیاه حاوی الکالوئید هست، که به عقیده برخی از افراد آنتی بیوتیک است و به عقیده متخصصان طب گیاهی سبب تحریک خاصیت ضد عفونی غشای مخاطی بدن می شود.

به منظور پی بردن به این ادعا، اگر قطره ای زرشک را روی زبان خود بگذارید، دهان شما آبکی خواهد شد. این بدان معنا نیست که زرشک طعم خوبی دارد، بلکه این گیاه تقریباً تلخ است بلکه به گفته کارشناسان طب گیاهی، وقتی دهان شما آبکی می شود سبب میشود که بتوانید با عفونت مبارزه کنید. این گیاه در اثر تحریک بخشهایی از سیستم ایمنی بدن این اثر را بر جای می گذارد.

معرفی گیاه

زرشک گلی است که طول آن به ۹ پا می رسد، و دارای شاخه های خاکستری است. برگهای آن دارای دندانه های سونی است. بین ماههای آوریل و ژوئن غنچه ها و گلهای زرد روشن از آن جوانه می زنند. این غنچه ها و گلها در فصل پاییز رنگ قرمز گیلاسی به خود می گیرند که به صورت بوته های خمیده رشد می کنند. می توانید از زرشک رسیده برای تهیه مربا استفاده کنید، یا آنرا همانند “قرقاط” مصرف کنید. زرشک کمی ترش تر است ولی به اندازه قرقاط تلخ نیست.

ترکیبات گیاه

سبوس و ریشه زرشک حاوی انواع بسیاری از مواد شیمیایی به نام “آلکالوئید ایزوکینولین” است. دانشمندان و محققان این ترکیبات را در طول سالیان متمادی مورد تحقیق و بررسی قرار داده اند، و پی بردند که آنها در واقع خواص آنتی بیوتیکی دارند.

برخی از آنها باعث پایین آوردن تب، کاهش تورم و فشار خون شده و به تنظیم ضربان قلب و انقباض عضلات قلب کمک می کنند.

اشکال موجود

زرشک در شکل چای، کپسول، عصاره ها، مایع یا تنتورها و یا پماد موضعی عرضه میشود. عصاره های حاصل از این ماده به صورت دارویی حاوی ۸ تا ۱۲ درصد محتوای الکالوئید ایزوکینولین استاندارد شده است.

نحوه مصرف

اگر به علت عفونتهای مکرر غالباً آنتی بیوتیک زیاد مصرف کرده اید، پزشک شما به عوض داروهای تجویزی، ممکن استداروهای گیاهی را نیز مدنظر قرار دهد. دلایل متعددی برای این ادعا وجود دارد. زرشک می تواند احساس سرحال بودن به شما دهد و شما را از سایر معالجات نجات دهد. همچنین، میزان مقاومت به آنتی بیوتیکها رو به افزایش است. به منظور رهایی از این وضعیت. بسیاری از معالجین به سایر راههای درمان بیماریها روی می آورند. دلیل دیگر این است که بدن شما در واکنش به انواع آنتی بیوتیکها دچار تغییرات میشود و این تغییرات همیشه خوب نیست.

فلور نرمال که در بدن همه ما وجود دارد و ما را در مبارزه با عفونت کمک می کند، می تواند در اثر مصرف مکرر آنتی بیوتیکها از بین برود. درمانگر ممکن است شما را یاری کند تا این “باکتری خوب” good bacteria را از طریق رهایی مقطعی از مصرف انواع آنتی بیوتیکها، دوباره در خود بازیابید.بنا به دلایل مشابه. پماد زرشک را نیز می توان برای درمان ورم مفاصل یا پسوریازیس تجویز کرد، چون داروهایی که به طور مرتب برای درمان این حالات مصرف میشوند ممکن است تعادل بدن شما را مختل سازند.

باً عوارض جانبی ناشی از معالجات درمانی قوی سبب تحریک واکنشهایی در بدن میشوند که به مثابه یک بیماری کاملاً جدید می تواند جلوه کند. صرفنظر از هرگونه دلیل، وقتی درمانگر شما بداند که قطع مصرف دارو هیچگونه خطری برای سلامتی شما ندارد، می تواند در عوض، مصرف زرشک را تجویز کند.

زرشک همچنین می تواند به عنوان یک روش پیشگیرانه توصیه شود. هرگز نباید 

بیش از پنج تا هفت روز زرشک مصرف کرد. اگر معده شما حساس است، مصرف این ماده به مدت سه تا پنج روز احتمالاً کافی است. برای درمان گلودرد، عفونتهای مثانه، اسهال، برونشیت یا عفونتهای مخمری از اشکال قابل مصرف زرشک حالت مورد نظر را بر گزینید:

چای: ۲ تا ۴ گرم ریشه خشک زرشک خیس خورده، روزانه ۳ بار.

تنتور: (محلول ۵٫۱ ساخته شده از گیاه و الکل یا گل، الکل و آب) به میزان ۳ تا ۶ میلی لیتر (۲٫۱ یا ۲٫۱ ۱ قاشق چایخوری،روزانه سه بار)

عصاره های خشک: ۲۵۰ تا ۵۰۰ میلی گرم، روزانه سه بار.

برای درمان آرتریت، پسوریازیس، ناراحتیهای پوستی: ۱۰ درصد عصاره زرشک را روزانه سه بار روی پوست بدن بمالید.

باید توجه داشت که پاره ای از عفونتها در صورت مصرف نکردن آنتی بیوتیک ممکن است خطرناک باشند. هرگز در این فکر نباشید که در صورتی که بدن شما به آنتی بیوتیک قویتر نیاز دارد به جای آن از گیاهانی مانند زرشک استفاده کنید. اطمینان حاصل کنید که دستورالعملهای درمانگر خود را رعایت می کنید.

نکات احتیاطی

اگر زرشک به صورت صحیح استفاده شود ماده دارویی بی خطری است، اما در صورت باردار بودن از مصرف آن اجتناب ورزید.

تداخل های احتمالی

امیزان مصرف بالای این گیاه به مدت طولانی می تواند سبب ناراحتی معده و روده هاا شود، و جذب ویتامین B کافی در بدن را مشکل کند.

خواص ریشه، پوست و ساقه

سبوس و ریشه زرشک حاوی انواع بسیاری از مواد شیمیایی به نام آلکالوئید ایزو کیتولین است. دانشمندان و محققان این ترکیبات را در طول سالیانه متمادی مورد تحقیق و بررسی قرار داده اند، ولی پی بردند که آنها در واقع خواص آنتی بیوتیکی دارد. برخی ازآنها باعث پائین آوردن تب، کاهش تورم و فشار خون شده و به تنظیم ضربان قلب و انقباض عضلات قلب کمک می کنند.

– برای برطرف کردن سوزش ادرار مفید است، واریس را درمان می کند.

– نقرس و رماتیسم را برطرف می کند.

– بی اشتهایی را برطرف می کند.

– اعمال دستگاه گوارش را منظم می کند و سوء هاضمه را از بین می برد.

– برای درمان زردی و یرقان موثر است.

– آنهایی که مبتلا به ورم طحال هستند می توانند برای معالجه از این گیاه کمک بگیرند.

– برای معالجه بواسیر نافع است.

خواص برگ زرشک

– اسهال های مزمن را درمان می کند – برگ زرشک دارای مقدار زیادی ویتامین ث می باشدبنابراین در درمان بیماری اسکوربوت اثر مفید دارد- در موقع آنژین و گلودرد، دم کرده برگ زرشک را غرغره کنید.

– مصرف مقدار زیاد زرشک و یا ساقه و برگ آن برای زنان حامله مناسب نیست.

– میزان مصرف بالای این گیاه به مدت طولانی می تواند سبب ناراحتی معده و روده ها شود و جذب ویتامین B کافی در بدن را مشکل می کند.

منابع بیشتر