خواص گیاه دارویی ترنجبین در طب سنتی

یکی از گیاهان دارویی پرخاصیتی که در صنایع غذاسازی نیز بدلیل داشتن فواید فراوان مورد استفاده قرار می‌گیرد، ترنجبین است. این گیاه که لقب درمانگر دردها را با خود به یدک میکشد بدلیل وجود قند طبیعی در ترکیباتش طعمی شیرین دارد. در این نوشتار به بررسی کامل این گیاه و فواید گوناگونش خواهیم پرداخت.

ترنجبین

گیاه‌شناسی

ترنجبین را به فارسی ترانگبین یا ترنگبین و به عربی، ترنجبین می‌نامند.

ماده‌ای است شیرین که به شکل شبنم روی گیاه خارشتر یا خاربز می‌نشیند. بررسی‌های علمی نشان می‌دهد این شیرابه‌های قندی در نتیجه‌ی عمل حشره‌ای به‌طور طبیعی و با ایجاد شکاف به خارج تراوش می‌شود.

در فصل گرمای زیاد و در اواخر تابستان، شب‌ها روی برگ‌ها و شاخه‌های این گیاه قطره‌های ترنجبین ظاهر می‌شود و روستایی‌ها، صبح‌های خیلی زود، قبل از طلوع آفتاب آن را جمع‌آوری می‌کنند. معمولا در مناطقی که این گیاه ترنجبین نمی‌دهد، به مصرف تعلیف دام، شتر و بز می‌رسد؛ به همین دلیل این گیاه به خارشتر یا خاربز معروف شده است. البته در مناطقی که گیاه ترنجبین دارد نیز شتر و بز خیلی دوست دارند از آن تعلیف شوند و پروار هم می‌شوند. گیاه خارشتر، درختچه یا بوته خاری است که در بیابان‌ها و دشت‌های کم ارتفاع ایران مانند خراسان، یزد، تبریز، زرند، اطراف قم و بوشهر به‌طور خودرو و فراوان دیده می‌شود.

ترنجبـین حاوی ترکیبات قندی مختلفی چون گلوکز، فروکتوز، ساکاروز و تری‌ساکارید است که به راحتی در آب حل می‌شود. در قدیم از ترنجبین در کارخانجات ساده‌ی قندگیری به‌طور سنتی قند می‌گرفتند، ولی بعدها چون فروش ترنجبین از نظر دارویی بازار بهتری پیدا کرد، آن را فقط به عنوان دارو می‌فروختند.

طبیعت: ترنجبـین طبع گرم و تر دارد.

.