خواص انار در طب سنتی

انار، این میوه ی پاییزی، دارای خواص فوق العاده ای است و در قرآن کریم نیز از آن به عنوان یکی از میوه های بهشتی در کنار انگور، زیتون و خرما یاد شده است.

فرآوری: مریم مرادیان نیری - بخش تغذیه و آشپزی تبیان

انار

درخت انار از جمله درختانی است که تمامی بخش های آن از ریشه، پوست تنه، گل و میوه، مصرف درمانی دارد؛ به عنوان مثال پوست ریشه آن در تهیه داروی ضد کرم مصرف بسیار دارد. همچنین از عصاره انار در تهیه شربت اشتها آور جهت تقویت اشتهای بیماران استفاده می شود. 

این میوه هم از نظر محل رویش (برّی و بستانی) و هم از نظر مزه (شیرین، ترش و میخوش) دارای انواعی است و بهترین نوع آن بستانی شیرین رسیده دارای دانه های بزرگ و شاداب است. همه انواع و اجزای آن (از جمله آب انار) دارای قوت قبض می باشند ولی شدت آن بر حسب مزاج انار متفاوت است.

انار شیرین

انار شیرین دارای طبیعت سرد مایل به اعتدال و در اول تر و با قوت قبض است. با آن که دارای غذائیت اندکی است اما تولید کننده خون صالح در بدن می باشد. همچنین نفاخ است و در افراد گرم مزاج موجب تقویت قوای جنسی می گردد. باعث تفتیح و گشایش سده ها (گرفتگی ها) ی بدن و ادرارآور است. جهت پاکسازی خون، تقویت کبد، رفع سرفه های گرم، رفع خارش بدن و نیکویی رنگ رخسار مفید است. موجب تلیین و تقویت اعضای تنفس است. مصرف به اعتدال آن، موافق معده و زیاده روی در مصرف آن موجب فساد غذا و ایجاد سستی در معده می شود. رب انار شیرین در تمامی افعال بالا قوی تر از آب آن عمل می کند.

انار این میوه ی پاییزی سرشار از آنتی اکسیدان است و به همین دلیل در پیشگیری از ابتلا به انواع سرطان ها مؤثر است. این میوه را می توانیم به عنوان یک ضد سرطان به خصوص در سرطان های پروستات و سینه معرفی کنیمانار میخوش

انار میخوش طبیعت آن در سردی و تری نزدیک به اعتدال است و در کتب، از آن با نام «رمان مز» نیز یاد شده است. در کاهش حرارت و حدّت صفرا و غلیان و جوشش خون، قوی تر از انار شیرین عمل می کند.

انار ترش

انار ترش نسبت به نوع شیرین، دارای سردی بیشتر بوده و خالی از یبوست نیست و در کامل الصناعه عنوان شده که قوی البرد و معتدل در رطوبت به همراه یبوست لطیف است، در حالی که مخزن الادویه مزاج آن را در درجه دوم سردی و خشکی آورده است. در کاهش حرارت معده و کبد و غلیان خون و صفرا مؤثر است و خوردن آن به ویژه پس از غذا، موجب تقویت دهانه ورودی معده و مانع صعود بخارات معدی به سمت مغز می شود و همچنین از بقراط نقل شده مصرف آب انار ترش به همراه آرد جو در درد و سوزش دهانه معده مؤثر است.  رب انار ترش در کاهش تهوع حین بارداری و تمایل زنان باردار به خوردن مواد غیرطبیعی مفید می باشد. 

اما زیاده روی در مصرف انار ترش به ویژه خوردن ناشتای آن، موجب ایجاد زخم و خراش در جدار داخلی روده ها می گردد.

آب انار

مصلح انار

در کتب طبی، مصلح انار شیرین را انار ترش و مصلح انار ترش را انار شیرین عنوان کرده اند.

انار در طب سنتی دیگر کشورها

بیشترین موارد استفاده از انار در طب چینی، در درمان اسهال و به ویژه اسهال های مزمن و خونی، پرولاپس رکتوم و همچنین دفع کرم از بدن و در طب هندی، در تهوع و استفراغ و دردهای چشمی و برخی انواع اسهال می باشد.

خواص انار به طور کلی

* انار این میوه ی پاییزی سرشار از آنتی اکسیدان است و به همین دلیل در پیشگیری از ابتلا به انواع سرطان ها مؤثر است. این میوه را می توانیم به عنوان یک ضد سرطان به خصوص در سرطان های پروستات و سینه معرفی کنیم.

* همچنین این میوه باعث کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی می شود چرا که به کاهش کلسترول خون کمک می کند.

* افرادی که به دنبال کاهش وزن هستند مصرف انار را در برنامه خود قرار دهند چرا که مصرف انار به حفظ وزن مناسب و کاهش وزن کمک می کند.

در کتب طبی، مصلح انار شیرین را انار ترش و مصلح انار ترش را انار شیرین عنوان کرده اند

* انار سرشار از ویتامین C و پتاسیم است و مصرف آن به سلامت و تحکیم دندان ها و لثه ها کمک می کند و برای افرادی که به اسهال دچار شده اند مفید است.

* مصرف روزانه آب انار به کاهش بیماری فشار خون کمک می کند و جریان خون رسانی را به قلب بهبود می بخشد همچنین آنتی اکسیدان ها موجود در آن از لخته شدن خون جلوگیری می کند.

* انار به عنوان یک میوه شست و شو دهنده معده و پاک کننده آن مطرح است و بدبویی دهان و زرد شدن دندان ها را از بین می برد.

* از انار ترش نیز می توان در کاهش قند خون و قطع سکسکه استفاده کرد و از انار شیرین در درمان سرماخوردگی، تقویت معده و ریه، رفع حساسیت و مسمومیت، بهبودی درد گوش و گرفتگی صدا و برطرف کردن آبریزش چشم، خارش پوست، خونریزی رحم و کم خونی استفاده کرد.

مراقب باشید

به ندرت میوه ای را مانند انار می توان یافت که خواص بسیاری داشته باشد؛ با وجود تمام این خواص، خوردن انار برای کسانی که به زخم معده و روده دچار شده اند مضر است و زیاده روی در خوردن آن باعث ایجاد یبوست، ناراحتی های معده و گلودرد می شود بنابراین افرادی که به ناراحتی های ریوی دچارند در مصرف آن باید احتیاط کنند.

منابع: 

تندرستان - نرجس گرجی، دکترای تخصصی طب سنتی 

منابع بیشتر